Yığma yapılar nasıl güçlendirilir?

Yığma yapılar nasıl güçlendirilir?

Yığma binalar depreme karşı daha mı güvenli? Bilindiği üzere yığma yapılar genel anlamda depreme klasik betonarme ya da çelik yapılara oranla daha az dayanıklıdır. Az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelerde, kırsal kesimde ve şehirlerin gecekondu bölgelerinde konutlar, kullanıcıları tarafından, taş, kerpiç, briket veya pişmiş toprak tuğlalardan yığma yapı şeklinde inşa edilmektedir. Bu yapılar deprem gibi yatay yükler altında zayıf dayanım göstermektedir. Peki yığma yapılar nasıl güçlendirilir?

Son depremlerde İran ve Türkiye’de kırsal kesimde hayat kaybı büyük olmuştur. Özellikle az gelişmiş ülkelerde kırsal kesimde çatı toprak olarak yapılmakta ve her mevsim bu çatılar üzerine yeni toprak tabakası serilerek sıkıştırılmakta ve çatı iyice ağırlaşmaktadır. Bu ağır çatının deprem esnasında kullanıcıların üzerine göçmesi büyük felaketlere neden olmaktadır. Bu çalışmada öncelikle mevcut bir yığma yapı ele alınarak analiz edilmiştir. Daha sonra bu yapıya betonarme güçlendirme perdeleri eklenerek yeniden bir analiz yapılmıştır. Son olarak lifli polimerlerle (GFRP) güçlendirilerek üçüncü bir analiz yapılmış ve yer değiştirmeler ile momentler karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak betonarme perdeler veya GFRP ile güçlendirilmiş yığma yapıda yer değiştirmelerde ciddi düzelmeler görülmüştür.

yigma yapi

Yığma yapıyı oluşturan taş, tuğla, kerpiç harç ve beton gibi malzemelerin basınç  dayanımı yüksek, çekme dayanımışüktür. Bu maddeler gevrek malzemeler olduğiçin basınç ve çekme etkisine maruz kaldıkları zaman çok az bir deformasyona  uğrarlar. Deprem kuvvetlerinden veya zeminde meydana gelen değişikliklerden  dolayı doğan çekme gerilmelerini karşılayamazlar. Çekme gerilmelerini  karşılayamayan taşıyıcı elemanlarda çekme çatlakları meydana gelir. Deprem  hareketiyle birlikte bu çatlakların yönleri veya çatlak şekilleri yapının işçiliği,  kullanılan malzemelere ve duvarlardaki boşluk alanlarına göre değişiklikler gösterir.  Bu çatlaklar genellikle pencere ve kapı boşlukları çevresindeki bölümlerde meydana  gelir.

Kaynak: Volkan Öztaş (İnş. Müh.)

Yorum bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Scroll to Top